دبیر اجرایی سیوپنجمین جشنواره تئاتر استان زنجان مطرح کرد
رضا یاوری: تئاتر زنجان در حال پوست‌اندازی است
رضا یاوری، هنرمند تئاتر زنجان و دبیر اجرایی سیوپنجمین جشنواره تئاتر این استان، با تاکید بر اینکه از سال ۹۷ تئاتر زنجان در حال پوست‌اندازی است، می‌گوید برگزاری کارگاه آموزشی با حضور استادان مجرب باعث رشد و جهش قابل‌توجهی در تئاتر استان خواهد شد.
سیوپنجمین جشنواره تئاتر استان زنجان از 22 لغایت 25 آبان سال جاری در زنجان و در دو بخش خیابانی و صحنه‌ای برگزار شد. رضا یاوری، هنرمند عرصه تئاتر در این رویداد به عنوان دبیر اجرایی حضور داشت.
به همین بهانه و برای آگاهی بیشتر از شرایط امروز تئاتر زنجان گفت‌وگویی با او انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید:
از سیوپنجمین جشنواره تئاتر استان زنجان برای‌‌مان بگویید؟
سیوپنجمین جشنواره تئاتر استان طبق تقویم فراخوان این جشنواره ولی با یک تفاوت محسوس نسبت به ادوار گذشته برگزار شد و آن اتفاق خوب، اضافه شدن بخش خیابانی به این جشنواره بود. ۱۹ اثر در دو بخش صحنه‌ای و خیابانی در مرحله بازبینی بودند که در نهایت ۱۲ اثر (۸ اثر در بخش صحنه‌ای و ۴ اثر در بخش خیابانی) توسط هیئت انتخاب، جهت شرکت در جشنواره سی‌وپنجم تئاتر استان زنجان که ۲۲ الی ۲۵ آبان معرفی شدند و در نهایت دو نمایش «مرثیه‌ای برای کلمات» و «لابیرنت» به جشنواره منطقه‌ای تئاتر فجر راه یافتند.
حضور گروه‌های شهرستانی را در این جشنواره چگونه ارزیابی می‌کنید؟ چرا در برخی شهرستان‌ها که در سال‌های گذشته جزو برترین‌های جشنواره بودند، آن پویایی و طراوت را به قوت سابق شاهد نبودیم؟
این دوره از شهرستان‌های خدابنده یک اثر و نیز از شهرستان ابهر یک اثر در بخش صحنه‌ای و از شهرستان خرمدره که در این سال‌های اخیر فعالیت و رشد چشمگیری داشتند، ۳ اثر در بخش صحنه‌ای و دو اثر در بخش خیابانی در مرحله بازبینی حضورداشتند، که نمایش «معرکه در معرکه» از ابهر، نمایش «اسکورت» از خرمدره در بخش صحنه‌ای پذیرفته شدند و دو نمایش خیابانی «فرکانس» و «این پوتین نفس میکشه» از خرمدره در بخش خیابانی جواز حضور و شرکت در سیوپنجمین جشنواره تئاتر استان زنجان را کسب کردند، اما اینکه چرا شهرستان‌های فعال و هنرمندان این شهرستان‌ها که در سال‌های گذشته حضور موفق و چشمگیری داشتند، در این دوره حضور پررنگ نداشتند، دلایل متعددی دارد که به نظرم باید آسیب‌شناسی شود.
مثلاً نبود سخت‌افزار (مثل پلاتو و محل اجرای مناسب) در شهرستان‌ها یا عقب‌نشینی فعالان تئاتر شهرستان‌های مذکور به دلایل مختلف، از مواردی است که حضور موفق آثارشان را تحت‌الشعاع قرار داده و متأسفانه غیبت این عزیزان به لحاظ کیفی جشنواره استانی را کم‌فروغ می‌کند. البته این مشکلات در مرکز استان نیز وجود دارد ولی نسبت به شهرستان‌های تابع، کمتر به نظر می‌رسد که امیدوارم هرچه زودتر رفع شود و مثل چند دوره‌ای که در گذشته داشتیم، شاهد جشنواره‌ای پررونق به لحاظ کمی و کیفی باشیم.
به نظر می‌رسد مدتی است جایگاه استان زنجان در میان استان‌های کشور به سایه رفته است. به‌عنوان کسی که سال‌هاست در سطح اول تئاتر زنجان فعالیت می‌کند، برای رسیدن دوباره به آن جایگاه چه پیشنهاد‌هایی دارید؟
کمی مخالف این هستم که جایگاه تئاترمان را در بین استان‌های کشور از دست داده‌ایم. ما در بیشتر جشنواره‌ها حضور نداریم و غایب هستیم یعنی به این حجم از فراخوان‌های جشنواره‌های ملی و منطقه‌ای لبیک گفته نمی‌شود و این امر باعث فراموش شدن تئاتر استان و هنرمندانش در بین تئاتری‌های استان‌های دیگر و کشور می‌شود، وگرنه در انگشت‌شمار جشنواره‌ها که هنرمندان تئاتر استان زنجان حضور می‌یابند آثارشان دیده شده و جوایزی را هم کسب می‌کنند ولی در کل تئاتر استان زنجان غیبتش در جشنواره‌ها به‌صورت فرسایشی ریشه این هنر را خواهد خشکاند.
سیوپنجمین جشنواره تئاتر استان زنجان در بخش خیابانی، نمایشی را به جشنواره مناطق معرفی نکرد. علت این موضوع را در چه می‌دانید؟
همان‌طور که گفتم بخش خیابانی در کنار بخش صحنه‌ای جشنواره استانی را برای اولین بار تجربه می‌کردیم. ۴ اثر هم در این بخش با هم به رقابت پرداختند ولی در پایان تصمیم هیئت‌داوران بر این بود که هیچ اثری را به مرحله بعد معرفی نکنند که این اتفاق در بعضی استان‌ها نیز رخ داده است؛ اما اگر واقع‌بین باشیم باید به این نکته فکر کنیم که هنوز از تئاتر خیابانی تعریف درستی به دست نیاورده‌ایم و در حال آزمون‌وخطا هستیم، هر چند گروه‌های فعالی داریم که در بخش نویسندگی، کارگردانی و بازیگری در رویدادهای مهم تئاتر خیابانی درخشیده‌اند و افتخارآفرین بوده‌اند ولی باید با برگزاری کارگاه‌های آموزشی تئاتر خیابانی توسط افراد مجرب این گونه نمایشی، استعدادهای خوب تئاتر استان را برای تولید، اجرا و حضور موفق آموزش دهیم.
به نظر شما برگزاری اصولی کارگاه‌های آموزشی چه تأثیری بر رشد و اعتلای تئاتر استان دارد؟
تصورم بر این است که از سال ۹۷ تئاتر زنجان در حال پوست‌اندازی بود و این تغییر و تحول به لحاظ حضور، تولید و اجرا در نمایش‌های استان در سال ۹۸ به‌صورت کاملاً فاحش و محسوس دیده شد ولی با شروع پاندمی و تعطیلی تئاتر باز دچار رکود شدیم... این پوست‌اندازی هم در نسل قدیمی و هم نسل جدید تئاتر اتفاق می‌افتاد ولی تعطیلی دوو‌نیم‌ساله تئاتر کار را سخت‌تر کرد و به نقطه صفر برگرداند. برگزاری کارگاه آموزشی با حضور استادان مجرب و به‌روز تئاتر کشور و شرکت هنرمندان در این کارگاه‌ها قطعاً باعث رشد و جهش قابل‌توجهی در تئاتر استان خواهد داشت اما به شرطی که این کارگاه‌ها به‌صورت مداوم و با یک برنامه‌ریزی مدون و درست برگزار شود نه صرفاً جهت ارائه گزارش.